Ο γελοίος
Τι με κοιτάς μ’ αυτά τα μάτια τα τεράστια; Τα γεμάτα απορίες και ερωτηματικά; Με τρομάζει το μασκαρεμένο σου πρόσωπο. Και τούτα τα τεράστια παπούτσια σου! Σαν κλόουν είσαι που ξέπεσε από μια αποτυχημένη παράσταση τσίρκου.
Μπάλωσε, καημένε μου, τα ρούχα σου τα άθλια. Να είσαι σοβαρός, να φέρεσαι σαν κύριος! Καθώς πρέπει να ντύνεσαι, να μιλάς και να τρως. Να φροντίζεις την εικόνα σου και μη ρωτάς πολλά.
Ποιος είσαι εσύ γελοίε άνθρωπε που θα αναρωτηθείς γιατί γίνονται οι πόλεμοι; Γιατί άνθρωπος τρώει σάρκα ανθρώπου και αρέσκεται να ξύνει τις πληγές της ίδιας του της φυλής; Γιατί μιλάς για παραφροσύνη και για έπαρση, για διαφθορά και διαστροφή σε έναν κόσμο που έχει αποδεχθεί όλα αυτά σαν δεύτερη φύση του; Πως τολμάς να ψάχνεις για απαντήσεις;
Φαίνεσαι τόσο ηλίθιος. Γι’αυτό σε παραγκώνισαν οι άνθρωποι. Επειδή δε μοιάζει το κοστούμι σου με το δικό τους. Δε μοιάζουν τα μαλλιά σου με τα μαλλιά τους. Δε μοιάζουν τα όνειρά σου με τα όνειρά τους. Επειδή συνέχεια σκέφτεσαι και σκέφτεσαι και προσπαθείς να καταλάβεις αντί να αποδεχτείς τα πράγματα.
Και έτσι κοιμάσαι και ονειρεύεσαι. Γιατί ούτε και ο θάνατος δε σε καταδέχτηκε και σε απέρριψε. Και έκανες ταξίδι αστρικό και γνώρισες άλλους γαλαξίες και άλλα σύμπαντα. Εκεί που οι άνθρωποι είναι αμόλυντοι και απελευθερωμένοι από κακίες και συμφέροντα. Εκεί που τα παιδιά δε βλέπουν τη μάνα τους να κείτεται αιμόφυρτη ενώ εκείνα ακόμα θηλάζουν, που δε βασανίζονται τα ζώα από χέρι ανθρώπινο. Και κατάφερες, άνθρωπε γελοίε να τα διαφθείρεις όλα αυτά. Να μάθεις σε εκείνα τα πλάσματα τις εξαρτήσεις, τη φιληδονία και την έπαρση. Την πονηριά, το συμφέρον, την έλλειψη συνείδησης και τη διχόνοια. Και όλα αυτά επειδή είσαι άνθρωπος. Ένας γελοίος άνθρωπος. Μα λίγο πιο άνθρωπος από τους άλλους ανθρώπους…
* “Είμαι ένας άνθρωπος γελοίος. Τώρα με λένε τρελό. Θα ήταν τίτλος τιμής αν γι’ αυτούς δεν εξακολουθούσα να είμαι το ίδιο γελοίος. Αλλά δε δυσανασχετώ πια, όλος ο κόσμος μου είναι αρκετά συμπαθής, ακόμη και όταν με κοροϊδεύουν και θα έλεγε κανείς πως τότε μου είναι συμπαθής. Θα γελούσα κι εγώ μαζί με αυτούς, ευχαρίστως, όχι τόσο για’ μένα αλλά για δική τους ευχαρίστηση, αν δε δοκίμαζα τόση θλίψη κοιτάζοντάς τους.”
Η τελευταία παράγραφος είναι απόσπασμα από το διήγημα “Το όνειρο ενός γελοίου ανθρώπου”, του Ρώσου συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογέφσκι. Το άρθρο είναι εμπνευσμένο από αυτό το διήγημα.
Εύα Κοτσίκου