Πως πτωχεύσαμε με τέτοια κληρονομιά;
Από άκρη σε άκρη αυτής της χώρας υπάρχουν χαραγμένα ανεξίτηλα τα σημάδια “λόγιων” οι οποίοι μέσα από τα γραπτά τους επιδίωξαν την “αφύπνιση” αναφορικά με τους σημαντικότερους πυλώνες της ζωής. Το χώμα που πάτησαν, οι αλήθειες που χάραξαν και η κληρονομιά που άφησαν πίσω τους, έκαναν το ταξίδι της προσωπικής μας αναζήτησης μια πιο εύκολη υπόθεση, εφοδιάζοντάς μας με τα απαραίτητα για να συνεχίσουμε το έργο τους.
Αργά το βράδυ, λίγο δυτικά του Βόλου στο Βελεστίνο, η ανήσυχη φιγούρα του Ρήγα Φεραίου, προσπαθεί ακόμη να συντονίσει την Ελληνική επανάσταση. Στη Σύρο, χωμένος σε κάποιο καμαράκι, ο Εμμανουήλ Ροΐδης μέσα από το έργο του “Πάπισσα Ιωάννα” προσπαθεί να αναδείξει τις διαφορές της καθολικής από την ορθόδοξη εκκλησία.
Κάπου στην Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα απευθυνόμενη στα παιδιά επενδύει σε ένα καλύτερο αύριο μέσα από τα παραμύθια της, τη στιγμή που στην ίδια πόλη και πιο συγκεκριμένα στο Μαρούσι, ο Ανδρέας Καρκαβίτσας μέσα από τα γραφόμενά του αγωνίζεται για την επίτευξη της “Μεγάλης ιδέας”.
Στην εξωτική Σκιάθο ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης ξαγρυπνά μαγεμένος από τη φυσική της ομορφιά, τη στιγμή που στο Ηράκλειο της Κρήτης, ο Νίκος Καζαντζάκης, στοχάζεται μεταξύ άλλων με τις θεωρίες του Φρίντριχ Νίτσε και του Δαρβίνου.
Στη Ζάκυνθο, η χαρισματική μορφή του Διονυσίου Σολωμού συνθέτει τον “Ύμνο προς την Ελευθερία”, την ίδια ώρα που στη Μονεμβασία, ο αείμνηστος Γιάννης Ρίτσος γράφει για την Ρωμιοσύνη.
Στη Νομαρχία Αθηνών, τα ανήσυχα πνεύματα του Κώστα Καρυωτάκη και της Μαρίας Πολυδούρη απολαμβάνουν πια ελεύθερα τον ανεκπλήρωτο έρωτά τους, ενώ σε κάποια από τις παραλίες της ίδιας πόλης, συναντά κανείς τον Οδυσσέα Ελύτη να θρηνεί για την αδικοχαμένη του αγαπημένη μέσα από το γνωστό σε όλους μας “Μονόγραμμα”.
Οι άνθρωποι αυτοί αφιέρωσαν την ύπαρξή τους στη διατύπωση των γεγονότων, των αγώνων και των διαχρονικότερων αξιών. Έδωσαν στις ανησυχίες τους μορφή και υπόσταση αποτυπώνοντάς τες στο χαρτί, και μέσα από αυτές πέρασαν κι εκείνοι στην αιωνιότητα.
Κάπου στην πορεία όμως χάσαμε το δρόμο μας. Γίναμε κυνικοί, ρεαλιστές, αιμοβόροι· και με μόνη μας πυξίδα το προσωπικό συμφέρον και την ευκολία ακυρώσαμε τον πνευματικό θησαυρό και τους αγώνες που κληροδοτηθήκαμε και αγνοήσαμε την ηθική μας υποχρέωση να παραδώσουμε τον κόσμο αυτό στις επόμενες γενιές λίγο καλύτερο από ότι τον παραλάβαμε.
Αγνοήσαμε την ευχή και την κατάρα με τις οποίες επιφορτιστήκαμε και αφήσαμε τις αρχές και τις αξίες που ανέδειξαν οι πρόγονοί μας να κοσμούν άλλους πολιτισμούς.
Όλοι οι λαοί του κόσμου “έκλεψαν” λίγη φλόγα από τη δάδα του Ελληνικού πολιτισμού, κι εμείς με τη σειρά μας, ανήμποροι να σηκώσουμε το βάρος της στους ώμους μας, απλά “πτωχεύσαμε”.
Χατζηκυριάκου Παντελής
Ονομάζομαι Χατζηκυριάκου Παντελής και είμαι από τη Θεσσαλονίκη. Αν και λογιστής στο επάγγελμα, η σχέση μου με τους αριθμούς παρέμεινε τυπική.
Στα 29 μου χρόνια, κοιτάζοντας πίσω μου με θυμάμαι από μικρό να αποτυπώνω τις σκέψεις και τις ανησυχίες μου δεξιά κι αριστερά. Άλλες φορές σε ένα παγκάκι σε κάποια από τις παιδικές γειτονιές της δεκαετίας του 90’, αργότερα στο περιθώριο των σχολικών μου βιβλίων, στη συνέχεια σε κάποιο αμφιθέατρο της σχολής μου κι έπειτα σε ένα τεφτέρι που με συντρόφευε καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μου.
Λάθος επιλογές έκανα και θα κάνω πολλές ακόμη. Όλες τους όμως τις έκανα σε συνάρτηση με τον αθλητισμό και τη γραφή. Αυτά ήταν το οξυγόνο μου. Η εκτόνωση του σώματος και του πνεύματος μου. Οι μόνες σταθερές αξίες σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο που μου θύμιζαν ποιος είμαι και τι θέλω.
Μέσα από αυτήν εδώ τη στήλη, θα πορευτούμε παρέα με αναλύσεις απόψεων, προσωπικές ανησυχίες, εξορμήσεις στην επικαιρότητα και καταθέσεις ψυχής.
Κυρίες και κύριοι, καλό μας ταξίδι!
