Κρήτη: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κανείς για το μεγαλύτερο Ελληνικό νησί
Τα χρώματα και αρώματα, του Νίκου Ξυλούρη διαχέονται μόλις πατήσεις το πόδι σου στο νησί!
Κάθε Νομός της Κρήτης, έχει τα δικά του χρώματα και την δική του ξεχωριστή ιστορία.
Αν καταφέρεις να επισκεφτείς όλους τους Νομούς του νησιού, νομίζεις ότι έχεις ταξιδέψει σε πολλά διαφορετικά μέρη ταυτόχρονα!
Για το καθένα μας, ο τόπος γέννησης και καταγωγής του έχει ιδιαίτερη σημασία. Το νησί με έχει χαρακτηρίσει και με ακολουθεί σε κάθε μου βήμα.
Σκοπεύω να σας ξεναγήσω στα μέρη μου!
Στον Νομό Λασιθίου.
Όμως, πριν από αυτό θα βοηθήσουν κάποιες πολύτιμες πληροφορίες από διάφορες πηγές, σχετικά με την ιστορία του νησιού:
Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο και πολυπληθέστερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο σε έκταση μεγαλύτερο της Μεσογείου, μετά τη Σικελία, τη Σαρδηνία, την Κύπρο και την Κορσική.
Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο, το οποίο είναι έδρα της περιφέρειας Κρήτης που συμπεριλαμβάνει γειτονικά νησιά και νησίδες. Με πληθυσμό 623.065 κατοίκων, περίπου 160 χιλιόμετρα νότια της ελληνικής ηπειρωτικής χώρας και εκτεινόμενη από τα δυτικά προς τα ανατολικά, βρέχεται βόρεια από το Κρητικό και νότια από το Λιβυκό πέλαγος. Αποτελεί σημαντικό κομμάτι της οικονομίας και της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ελλάδας, διατηρώντας τα δικά της πολιτισμικά στοιχεία.
Κατά τα έτη 3000 π.Χ.–1400 π.Χ. άκμασε στο νησί ο Μινωικός πολιτισμός, ένας από τους πρώτους πολιτισμούς της Ευρώπης, με κυριότερα κέντρα του την Κνωσό, τη Φαιστό, τα Μάλια, τη Ζάκρο και τα Γουρνιά όπου βρέθηκαν ανακτορικά συγκροτήματα.
Η προέλευση της λέξης Κρήτη δεν έχει καθορισθεί με βεβαιότητα. Υπάρχουν διάφορες αντικρουόμενες ετυμολογίες, κατά τις οποίες μία από τις Εσπερίδες ονομαζόταν Κρήτη, όπως Κρήτη ονομαζόταν και η σύζυγος του βασιλιά Μίνωα, καθώς και μία από τις νύμφες που παντρεύτηκε ο Δίας Άμμων. Επίσης, ο Κρης, γιος του Δία και της νύμφης Ίδας θεωρείται να έχει δώσει το όνομα του στην Κρήτη, ειδικά αφού το υψηλότερο βουνό του νησιού φέρει το όνομα της μητέρας του.
Η Κρήτη, σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα, κατοικείται ήδη από την Παλαιολιθική εποχή, ενώ παρουσιάζει συνεχή ανθρώπινη παρουσία τα τελευταία 10 χιλιάδες χρόνια. Αν και ο Μινωικός πολιτισμός αναπτύχθηκε κυρίως στο Κρητικό και Αιγαιοπελαγίτικο έδαφος, η Κρήτη εμφανίζει ξεχωριστή θέση στην ελληνική μυθολογία και πρωταγωνιστεί στον ελληνικό πολιτισμό από τις απαρχές του.
Στη Κρήτη ομιλείται από τη πλειοψηφία των κατοίκων η Κρητική διάλεκτος, η οποία θεωρείται η μακροβιότερη ελληνική διάλεκτος. Υπάρχει μεγάλη παράδοση στη μαντινάδα, ένα δεκαπεντασύλλαβο ποίημα με ομοιοκαταληξία.
Η Κρήτη επίσης είναι γνωστή για τη παραδοσιακή μουσική της, χαρακτηριστικά όργανα της οποίας είναι πρωτίστως η κρητική λύρα και το λαούτο και δευτερευόντως το βιολί, το μαντολίνο και η ασκομαντούρα.
Μεγάλη παράδοση υπάρχει και στο χορό με αρκετά διαφορετικά είδη τα οποία θεωρούνται συνέχεια αρχαίων χορών όπως ο πυρρίχιος. Από τους πιο γνωστούς χορούς σήμερα είναι ο σιγανός, ο πεντοζάλης, ο χανιώτης, η σούστα και ο μαλεβιζιώτικος.Χαρακτηριστική επίσης είναι και η κρητική φορεσιά, που συνήθως φοριέται από τα παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα.
Στη λογοτεχνία Κρητικοί συγγραφείς έχουν προσφέρει πολλά με γνωστότερους τον Βιτσέντζο Κορνάρο που έγραψε τον Ερωτόκριτο τον 17ο αιώνα, τον Νίκο Καζαντζάκη τον 20ο αιώνα, ο οποίος προτάθηκε 3 φορές για Νόμπελ λογοτεχνίας, και τον βραβευμένο με Νόμπελ Οδυσσέα Ελύτη. Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης στη Κρήτη αναπτύχθηκε η Κρητική σχολή ζωγραφικής που επηρέασε τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο.Το νησί είναι ακόμα γνωστό για αρκετά παραδοσιακά έθιμα όπως ο κρητικός γάμος.
Η Κρήτη είναι ένας από τους δημοφιλέστερους ελληνικούς προορισμούς διακοπών.
Ο Νομός Λασιθίου διαθέτει εξαιρετικές τουριστικές υποδομές, τα δε θέρετρά του όπως για παράδειγμα ο Άγιος Νικόλαος, η Ελούντα, η Σητεία και η Ιεράπετρα έχουν αποκτήσει παγκόσμια φήμη και υποδέχονται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες από τα όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.
Η περιοχή ενδείκνυται για φυσιολατρικές διαδρομές, θρησκευτικό τουρισμό, ιστορικές και αρχαιολογικές αναζητήσεις, από τα δε εύφορα εδάφη της παράγονται οι μεγαλύτερες ποσότητες φρούτων και λαχανικών της Κρήτης αλλά και εξαιρετικής ποιότητας λάδι και σταφίδα.
Το Λασίθι διαθέτει επίσης μερικές από τις ομορφότερες παραλίες της Κρήτης, άλλες αμμουδερές, άλλες με ψιλό βότσαλο, άλλες προστατευμένες από τους ανέμους και άλλες κρυμμένες σε μικρούς και άκρως γοητευτικούς κολπίσκους, με τις γνωστότερες από αυτές να βρίσκονται στον Άγιο Νικόλαο, στην Ελούντα, στο Βάι, στο Μακρύγιαλο και στην Ιεράπετρα. Το νομό Λασιθίου περιβάλλουν επίσης πολλά μικρά νησιά, με τη Σπιναλόγκα να αποτελεί το διασημότερο από αυτά, ενώ εξίσου αξιόλογα είναι οι Άγιοι Πάντες, η Ψείρα και το νησάκι του Αγίου Νικολάου, οι Διονυσάδες, η Ελάσα, οι Γράντες, το Κουφονήσι και η Χρυσή.
Ο Άγιος Νικόλαος είναι μια πολύ κοσμοπολίτικη πόλη με έντονη τουριστική δραστηριότητα.
Η Ιεράπετρα είναι η νοτιότερη πόλη της Ελλάδας και της Ευρώπης. Η πόλη διαθέτει πολλά ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνες. Γύρω από το λιμάνι υπάρχουν αρκετά εστιατόρια. Εκδρομές με καραβάκι οργανώνονται για το Γαϊδουρονήσι.
Η Σητεία λόγω της γεωγραφικής της θέσης είναι απομακρυσμένη από την υπόλοιπη Κρήτη. Έχει αναπτύξει διαφορετικό χαρακτήρα από το υπόλοιπο νησί. Δεν έχει πολύ μεγάλη τουριστική ανάπτυξη αλλά παρόλα αυτά μεγάλο πλήθος τουριστών την επισκέπτονται κάθε χρόνο, κυρίως Έλληνες.
Ο επισκέπτης του νομού, τους θερινούς μήνες, θα απολαύσει το μπάνιο του στις καθαρές και ξεχωριστές παραλίες του. Μερικές από αυτές είναι η Αγία Φωτιά, η Ελούντα, ο Μύρτος, το Βάι, ο Θόλος, ο Μακρύγιαλος, το Κουτσουνάρι και πολλές άλλες.
Κλείνοντας εδώ τις πολύτιμες πληροφορίες, θα σταθώ στους ανθρώπους του νησιού και ιδιαίτερα του Νομού. Έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την Κρητική φιλοξενία. Στον Νομό, υπάρχουν πολλά χωριά που αδύνατον να απορυθμιστούν και να αναφερθούν ονομαστικά από εδώ, που αξίζει τον κόπο να επισκεφτείτε, λόγω της απαράμιλλης ομορφιάς τους και την άγριας φύσης τους.
Θα ήταν όμως έγκλημα να μην αναφερθώ ονομαστικά στο δικό μου!
Ονομάζεται Ορεινό και προτείνω ανεπιφύλακτα μια βόλτα κατά το πέρασμα σας από την πόλη της Ιεράπετρας προς την Σητεία.
Δεν θα σας πω τον λόγο, θα αφήσω να τον ανακαλύψετε μόνοι σας!
Όποιο και αν είναι το μέρος διαμονής σας εντός Νομού, υποχρεούστε να δοκιμάσετε μυζηθρόπιτες με μέλι ή χωρίς, κοχλιούς μπουρμπουριστούς, λαντουριστό, ξεροτήγανα, καλιτσούνια και φυσικά τσικουδιά!!
Καθ΄ ολη την διάρκεια του καλοκαιριού, γίνονται ένα σωρό εκδηλώσεις με Κρητικούς καλλιτέχνες και παραδοσιακή μουσική που επίσης αξίζει να απολαύσετε.
Τέλος, όταν έρθει η ώρα να αποχωριστείτε το νησί, οι αποσκευές σας θα πρέπει να περιέχουν ένα Κρητικό σαρίκι, ένα μπουκάλι τσικουδιά, ένα μπουκάλι λάδι , ένα κρασί και αγνό τοπικό μέλι!
Αν δεν καταφέρετε να αγοράσετε όλα τα παραπάνω, είμαι σίγουρη πως οι εικόνες και οι στιγμές που θα σας συντροφεύουν, θα σας βοηθήσουν σε οποιαδήποτε δύσκολη στιγμή στην πορεία σας.
Μαρία Βουζουνεράκη
Αγαπάω τους ανθρώπους, όσο και τις λέξεις μου.
Τα μουτζουρωμένα και τσαλακωμένα χαρτιά, μοιάζουν με μια συννεφιασμένη ημέρα που περιμένει τον ήλιο να κάνει πρεμιέρα.
Θυμάμαι πάντα τον εαυτό μου να ονειρεύεται και να ελπίζει.
Κάθε τι που ανασαίνει, είναι η δική μου έμπνευση.
Και είναι τόσο όμορφοι οι άνθρωποι, όταν γίνονται λέξεις στα μουτζουρωμένα σου χαρτιά!