Αν θέλουμε να διαφέρουμε, ας το κάνουμε τουλάχιστον ουσιαστικά
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της κοινωνίας μας, υπήρξε ανέκαθεν μια πολεμική διάθεση, η οποία μην έχοντας συγκεκριμένη αιτία και άμεσο τρόπο εκτόνωσης, ξέσπαγε συλλογικά και με την πρώτη ευκαιρία κάθε φορά που την εκδήλωνε κάποιος άλλος.
Ερχόμενοι λοιπόν στο σήμερα, στον απόηχο μιας καταστροφής βιβλικών διαστάσεων άνευ προηγουμένου, μέρος του πόνου και της οργής του κοινωνικού ιστού εκδηλώνεται καθημερινά σε μέσα μαζικής δικτύωσης μέσα από αναρτήσεις αγανάκτησης, απογοήτευσης και απελπισίας. Ανάμεσα λοιπόν σε αυτές τις δημοσιεύσεις, υπάρχουν και τα “γραφόμενα” ανθρώπων που επέλεξαν να αποδώσουν τα συναισθήματά τους με έναν τρόπο πιο προσωπικό, εκφράζοντας έτσι και ένα μέρος του κόσμου που από τη πρώτη κιόλας στιγμή βρήκε ένα μικρό αποκούμπι στις λέξεις τους.
Από την άλλη, η δικαιολογημένη καταστροφολογία, η εύλογη απαισιοδοξία και η παρατεταμένη συνωμοσιολογία, είχαν ως αποτέλεσμα κάποιοι να βρουν πρόσφορο έδαφος σε αυτές τις αναρτήσεις και να “ξεσπάσουν” στους δημιουργούς τους, χαρακτηρίζοντας τους επιτήδειους γραφιάδες και γραφικούς επιδειξίες, υποδεικνύοντάς τους μάλιστα να σιωπήσουν σε ένδειξη πένθους.
Προσωπικά, επέλεξα να μη δημοσιεύσω το παραμικρό για το τραγικό γεγονός. Όχι γιατί δεν υπήρχαν λέξεις να περιγράψω την όλη κατάσταση, αλλά επειδή πίστευα πως όσα και να έγραφα δεν θα ήταν αρκετά για να αποδώσουν τα συναισθήματά μου τόσο για την απώλεια των ανθρώπινων ζωών, όσο και για τις φυσικές καταστροφές που ολοένα και αυξάνονται.
Παρ’ όλα αυτά, υπήρξαν κείμενα “ψυχών” που εξέφρασαν επακριβώς την απογοήτευση, την οργή και την απαισιοδοξία που νιώθω βλέποντας τη χώρα στην οποία επέλεξα να ζήσω και να στηρίξω τα σχέδια και τα όνειρα μου να καταστρέφεται, να συρρικνώνεται και να αλλοιώνεται βάναυσα και με γοργούς πλέον ρυθμούς.
Επειδή λοιπόν το πένθος διαχειριζόταν ανέκαθεν με δύο τρόπους (είτε με την εκδήλωση και τον σπαραγμό, είτε με την φίμωση και την εσωτερίκευση του) δεν πιστεύω πως υπάρχουν ημίμετρα που μπορούν να ορίσουν το κατά πόσο θρηνεί κανείς “σωστά”. Τόσο τους ανθρώπους που από σεβασμό επιλέγουν να σιωπήσουν, όσο κι εκείνους που προσπαθούν να δώσουν μορφή και υπόσταση στον πόνο και την έντασή τους – γιατί πολύ απλά έτσι έμαθαν να ζουν και να αντιδρούν – τους σέβομαι και τους εκτιμώ με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Πιστεύω όμως ακράδαντα, πως κατακρίνοντας συμπεριφορές και χαρακτηρίζοντας ανθρώπους και στάσεις ζωής, δεν πενθεί, δεν αποδίδει ευθύνες και σε καμία περίπτωση δε συνεισφέρει κανένας στην όλη κατάσταση.
Η σιωπή σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις είναι μονόδρομος. Την ώρα αυτή που μια πραγματικά ενθαρρυντική κινητοποίηση για τους πληγέντες της πυρκαγιάς λαμβάνει χώρα, είναι τουλάχιστον λυπηρό οι θεατές της να φιλονικούν. Η αλληλεγγύη και η αυταπάρνηση που τις τελευταίες μέρες χαρακτηρίζουν τους πυροσβέστες, τους εθελοντές διασώστες αλλά και τον μέσο Έλληνα γενικότερα, είναι πραγματικά συγκινητικές και καθόλα υποδειγματικές. Αυτές είναι οι συμπεριφορές από τις οποίες επιβάλλεται να παραδειγματιστεί κανείς και όχι η παθητική επιθετικότητα και η δακτυλοδειξία.
Αν λοιπόν θέλουμε να διαφέρουμε ως προς τη μάζα, ας φροντίσουμε τουλάχιστον να το κάνουμε ουσιαστικά.
Χατζηκυριάκου Παντελής