Σύγχρονες Ιφιγένειες
Ένα παλιό κρίμα κι ένας νέος πολυπόθητος άνεμος, έγιναν η αιτία της θυσίας της Ιφιγένειας. Κι αν οι εκτιμήσεις διΐστανται για την τελική πράξη του μύθου, λίγο νοιάζει αν η ζωή της εδόθη προσφορά σε θυσία ή αν την τελευταία στιγμή απετράπη και προορίστηκε για ιέρεια σε κάποιο ναό των Θεών.
Αυτό που συγκλονίζει μέχρι και σήμερα, είναι η παντελής άγνοια της μητέρας, πως ενώ έδωσε ζωή στο παιδί της φέρνοντάς το στον κόσμο, έχει προαποφασιστεί αυθαίρετα η αφαίρεσή της από τον ίδιο της τον πατέρα καθώς και η ίδια η Ιφιγένεια δε γνωρίζει επίσης ότι την οδηγούν με σκληρή ωμότητα σαν πρόβατο στη σφαγή, παραπλανώντας την με υποτιθέμενο γάμο, με κάποιον που ονειρεύεται να παντρευτεί˙ τον Αχιλλέα.
Κάπως έτσι περνάει αυτή η άγνοια και στις δικές μας γενιές με ποικίλλους τρόπους. Φτιάχνοντας άλλοι επιτακτικά – ή και υπολογιστικά ακόμη – τη ζωή μας ερήμην μας ή λόγω ξαφνικών, βίαιων και δυσάρεστων εξελίξεων που μας αναγκάζουν να προσαρμοστούμε σε νέες άβολες ισορροπίες ή όταν εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε μια επιλογή που αποδεικνύεται εκ των υστέρων λανθασμένη για πάμπολλους λόγους. Τότε και για εμάς τις ίδιες τις γυναίκες, διεξάγεται μια θυσία υπέρβασης.
Το να παραμείνουμε σ’ έναν αποτυχημένο γάμο δεν είναι τόσο μηδαμινό και απλό μα κάτι στρεσογόνα αταίριαστο, επιζήμιο, επιβαρυντικό και μη αντάξιο της δικής μας ιδιοσυγκρασίας, τελώντας μια καθ’ όλα αρνητική συμβατικότητα κι εκ- τελώντας την προσωπικότητα και κατ’ επέκταση το υπόλοιπο της ζωής μας σε κάτι τετελεσμένο, είναι από μόνο του μια ” αόρατη ” ποινή θυσίας, πόσο μάλλον όταν υπάρχουν και παιδιά στο προσκήνιο, που μεγαλώνουν κουβαλώντας και ως ενήλικες, μνήμες επίπονες και τρομερά λανθασμένες για την σωστή απόδοση βασικών εννοιών, όπως η αγάπη, η συνύπαρξη και η σωστή δημιουργία της οικογένειας.
Το να παραμείνουμε ανύπαντρες, για να προσέχουμε τους γονείς μας – για διάφορους λόγους που προκύπτουν από αυτή την απόφαση – και με αυτόν τον τρόπο να επιτρέψουμε στην ίδια τη ζωή να μας προσπεράσει, επιστρέφοντας πίσω στην προηγούμενη γενιά την ευχαριστία για την γέννησή μας, επίσης θεωρείται χαραμισμένη αφιέρωση ύπαρξης.
Ή μετά από μια αποτυχημένη επίσημη σχέση, το να μην επιτρέψουμε άλλη ευκαιρία στον εαυτό μας και σε κάποιον που μας νιώθει σοβαρά, να κάνουμε ξανά ένα καινούργιο βήμα, δείχνει άδικη θυσία εαυτόν στο βωμό του πανίσχυρου φόβου.
Όπως το να μείνουμε άτεκνες λόγω ρητής επιθυμίας του συζύγου ή συντρόφου να είναι μόνο το φυσικό τέκνο που του παρέχει την ιδιότητα του γονέα ενώ ξεχειλίζει το μητρικό φίλτρο, ξεπερνάει κάθε προηγούμενη θυσία.
Επιπροσθέτως, το να μείνουμε – ούσες ελεύθερες – χωρίς την απόκτηση ενός πολυπόθητου παιδιού με τη μέθοδο της υιοθεσίας ή της φυσικής κύησης, σαν δυνατή επιθυμία να είμαστε ανύπαντρες μητέρες, από φόβο για το τι θα πει ο περίγυρος και πως θα επιβιώσει το ίδιο σ’ ένα περιβάλλον παλιού σκεπτικού, είναι εξίσου καταδικαστέο.
Το τελικό συμπέρασμα που προκύπτει, είναι πως η θυσία πάντα θα γίνεται, μόνο να συμβαίνει από αγάπη για να γίνει κάτι καλύτερο και όχι απλά βιώσιμα υπαρκτό και στάσιμο. Και στο δέντρο κλαδεύουμε τα κλωνάρια του όχι για να το αδειάσουμε ή για να το εξασθενίσουμε αλλά για να το ξεκουράσουμε και να μπορέσει δυνατό ξανά, ν’ αντιμετωπίσει βαρυχειμωνιές και δυνατούς ανέμους που θα βρει μπροστά του. Όλα θα πρέπει να γίνονται την κατάλληλη στιγμή και για τον καλύτερο σκοπό.
Αυτές είναι λοιπόν, κάποιες από πολλές περιπτώσεις αναφορικά, που ισχύουν στην καθημερινή μας συνάντηση μαζί τους. Σε κοιτούν στα μάτια έχοντας σβησμένη τη φλόγα αλλά αναμμένα ακόμη – κρυφά – τα όνειρά τους. Διακρίνεις ολοφώτιστη την αύρα τους που μαγνητίζει και κρατούν στα σκοτάδια τους τις έγνοιες.
Είμαι εγώ.
Είσαι εσύ.
Είναι εκείνες.
Οι σύγχρονες Ιφιγένειες.
Ζωή Παπατζίκου