“Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει”
“Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει”. Παλιό λαϊκό ρητό που παρέμεινε αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου και χρησιμοποιείται κάθε λίγο και λιγάκι σε συζητήσεις για να περιγράψει τη δύναμη αλλά και τις καταστροφικές ικανότητες του λόγου.
Αυτός ήταν ανέκαθεν ο συνδετικός κρίκος των πολιτισμών, αλλά και η φλόγα που πυροδότησε ιστορικά γεγονότα. Χάρις σε αυτόν οι παγκόσμιες κληρονομιές πέρασαν από γενιά σε γενιά, κι εξαιτίας αυτού απαξιώθηκαν σε κλάσματα του δευτερολέπτου σε άλλες περιπτώσεις.
Ιδιαίτερα σε καιρούς που η ανάγκη για έκφραση θεριεύει· σε μια εποχή που τα προβλήματα και η παντελής έλλειψη αισιοδοξίας οξύνουν οποιαδήποτε επιθυμία για εκτόνωση κι εξωτερίκευση των έσω, οι λέξεις μπορούν να αποδειχθούν ο καλύτερος αλλά και ο χειρότερος σύμβουλος για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Χρησιμοποιούνται ποικιλοτρόπως και ανάλογα με τη διάθεση και το κίνητρο του ανθρώπου, μπορούν να προκαλέσουν ευεργετικά και πρωτόγνωρα συναισθήματα, αλλά και να γίνουν μαχαίρια που θα πληγώσουν βάναυσα από τη μια στιγμή στην άλλη.
Το βλέπουμε παντού. Σε καθημερινές συζητήσεις που φλέγονται πάραυτα, σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου θέματα παντός επιστητού αναλύονται από τον καθένα, σε ανησυχίες που πασχίζουν να εκδηλωθούν και σε διαφορές που προσπαθούν να επιλυθούν.
Με τις “λέξεις” πορεύεται ο άνθρωπος καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του και με αυτές θα κριθεί μετά από αυτή. Με αυτές χαράσσεται και τιμάται η εξέλιξη του, από αυτές σκιαγραφείται σε άλλες περιπτώσεις.
Έτσι λοιπόν κι εγώ που συνήθισα να ζω με τις λέξεις· εγώ που έμαθα να απαθανατίζω συναισθήματα και να αποκαθιστώ τη διαταραγμένη μέσα μου τάξη· εγώ που πασχίζω να δίνω μορφή και στην τελευταία ανησυχία που τριβελίζει το ανήσυχο πνεύμα μου, θα χαρίσω το σέβας μου σε όλους όσους μετρούν και ζυγίζουν κάθε κουβέντα τους πριν να την εκτοξεύσουν.
Γιατί το λέω αυτό; Γιατί είναι πραγματικά λυπηρό τόση δημιουργικότητα και τόση ευφυΐα να διοχετεύονται καθημερινά στο λόγο με σκοπό να βλάψουν. Είναι άσχημο να βλέπεις ανθρώπους που ομολογουμένως έχουν μια ευχέρεια στον τρόπο που μιλούν ή γράφουν, να πληγώνουν περίτεχνα, να μηδενίζουν με πάθος και να απαξιώσουν βάναυσα ώστε να αυτοπροβάλλονται σε βάρος άλλων.
Αν τέτοιες πρακτικές εγώ τις αποφεύγω; Σίγουρα όχι. Όσο και να παλεύω μεγαλώνοντας να δαμάσω τη παρορμητικότητα και την ένταση που από μικρό με χαρακτήριζαν, είναι φορές που αφήνω τις λέξεις μου να δραπετεύουν με περίσσια απερισκεψία και ιδιαίτερη ευστοχία.
Αν αυτή μου η συμπεριφορά μου με ικανοποιεί; Όχι και πάλι. Έχω όμως την τάση κάθε φορά που συνειδητοποιώ μια τέτοια μου ενέργεια να ανεβάζω κατά ένα δευτερόλεπτο τον προσωπικό μου χρόνο αντίδρασης πριν από κάθε έκρηξη.
Οι λέξεις εμπεριέχουν τη δική τους δύναμη. Τη δική τους ζωή και το δικό τους θάνατο. Η γνωστική μας συνείδηση οφείλει από μόνη της να περιορίσει τη δράση τους στο να επιλύουν προβλήματα και όχι να δημιουργούν άλλα.
* Στο σημείο αυτό θέλω να ζητήσω μια μεγάλη συγγνώμη από όλους όσους ηθελημένα και μη πλήγωσα χρησιμοποιώντας τις λέξεις μου. Κάθε στιγμή που περνά έχει κάτι να μας διδάξει και κάθε μέρα θα έπρεπε να μας βρίσκει λίγο σοφότερους από την προηγούμενη. Σε τελική ανάλυση, μια κακία μένει εδώ.
Την καλημέρα μου!
Χατζηκυριάκου Παντελής