Ένα φωτεινό μυαλό μετράει τα άστρα: Η περίπτωση του Στίβεν Χόκινγκ
Χαίρετε. Σπάνια ο διαδικτυακός αλλά και πραγματικός κόσμος ομονοεί σε πρόσωπα και γεγονότα. 14 Μαρτίου 2018 η παγκόσμια κοινότητα αποχαιρέτησε με συγκίνηση και σεβασμό τον επιφανή Βρετανό κοσμολόγο και θεωρητικό φυσικό Στίβεν Χόκινγκ. Είναι μια τιμή που δεν απολαμβάνουν πολλοί επιστήμονες και ειδικά αυτοί που ασχολούνται με κόσμους και έννοιες δυσπρόσιτες στο κοινό νου. Ποιος ήταν όμως ο Στίβεν Χόκινγκ και γιατί η προσωπικότητα και το έργο του κέρδισε την παγκόσμια αναγνώριση;
Γεννήθηκε τον Γενάρη του 1942. Τον Οκτώβριο του 1959 σε ηλικία 17 ετών ξεκίνησε τις σπουδές του στην Οξφόρδη και τον Οκτώβριο του 1962 άρχισε τη μεταπτυχιακή του εργασία στο Κέιμπριτζ. Τολμηρός, ιδιοφυής και πεισματάρης έβρισκε συνεχώς νέες προκλήσεις. Λένε ότι η μοίρα είναι εξαιρετικά γενναιόδωρη αλλά και αρκετά σκληρή με τους χαρισματικούς. Ο Χόκινγκ δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Στα 21 χτυπήθηκε από τη νόσο του κινητικού νευρώνα (αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση), κατάσταση που είχε εξελιχθεί κατά τη διάρκεια των ετών. Μεγαλώνοντας κατέστη σχεδόν εξ ολοκλήρου παράλυτος και επικοινωνούσε μέσω συσκευής παραγωγής ομιλίας.
Στην αρχή έπαθε κατάθλιψη και οι γιατροί του έδωσαν προσδόκιμο δυο χρόνια ζωής. Τους διέψευσε πανηγυρικά ζώντας άλλα πενήντα δυο. Παντρεύτηκε δύο φορές και απέκτησε τρία παιδιά και έζησε μια ζωή γεμάτη προκλήσεις όντας ενεργός πολίτης σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, εκλαϊκεύοντας την εξαιρετικά δυσπρόσιτη σκέψη του μέσω βιβλίων και συμμετοχών σε σειρές μαζικής αποδοχής όπως οι Simpsons και το Big band theory. Εκεί που η συντριπτική πλειοψηφία θα έβλεπε ανυπέρβλητα εμπόδια για να ζήσει, αυτός έζησε μια γεμάτη ζωή κόντρα σε προβλέψεις και δυσκολίες. Η έμπρακτη θέληση για ζωή, η αδιάκοπη έρευνα και κυρίως η προσπάθεια να φέρει τους ανθρώπους κοντά στη γνώση και στην ομορφιά του σύμπαντος τον κατέστησαν τόσο δημοφιλή.
Ο Χόκινγκ όπως ο Αρχιμήδης, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο Νεύτωνας και ο Αϊνστάιν είχαν ένα κοινό γνώρισμα. Ανήκουν στους ελαχίστους που δεν αρκούνται στα δεδομένα και δεν ρυθμίζουν τη σκέψη τους ανάλογα με τα δεδομένα. Ψάχνουν και απαντούν στο πως και στο γιατί. Ο στόχος του ήταν απλός, όπως εξήγησε: «Η πλήρης κατανόηση του σύμπαντος, γιατί είναι όπως είναι και γιατί τελικά υπάρχει». Έγινε διάσημος για το έργο του πάνω στις μαύρες τρύπες, τη βαρύτητα και τη γενική σχετικότητα, ενώ ήταν ο συγγραφέας πολλών δημοφιλών βιβλίων, με κορυφαίο τη «Σύντομη Ιστορία του Χρόνου», που είχε εκδοθεί το 1988. Στην πρόταση «Εάν ανακαλύπτουμε μια πλήρη θεωρία, θα ήταν ο απόλυτος θρίαμβος του ανθρώπινου λόγου —για τότε εμείς πρέπει να ξέρουμε το μυαλό του Θεού.» συμπυκνώνεται η ευγενέστερη φιλοδοξία. Στο τέλος καταλήγει ότι «το Σύμπαν διέπεται από τους νόμους της επιστήμης. Οι νόμοι μπορεί να αποφασίστηκαν από τον Θεό, αλλά ο Θεός δεν παρεμβαίνει για να τους καταργήσει.».
Έχει κάνει την εκτίμηση ότι ως το 2600, η Γη θα έχει μετατραπεί σε μία τεράστια «πύρινη σφαίρα». Ως βασικές αιτίες του κακού, ο Χόκινγκ παρουσίαζε τον υπερπληθυσμό και τη διαρκώς αυξανόμενη κατανάλωση των ενεργειακών πόρων του πλανήτη. Και ο άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο για να σωθεί από την καταστροφή, από το να την εγκαταλείψει για πάντα. «Ο άνθρωπος θα πρέπει με γενναιότητα να ταξιδέψει εκεί που δεν έχει πάει ποτέ ξανά κανείς, αν θέλει να επιζήσει το είδος μας για ακόμη ένα εκατομμύριο χρόνια”, έλεγε. Εκεί που όλοι βλέπουν την καταστροφή αυτός είδε μια νέα ζωή στα άστρα.
Δεν πίστευε στη μεταθανάτια ζωή και σε Παραδείσους. Ήξερε όμως ότι το όνομα του θα ταξιδεύει στο Σύμπαν για όσο θα υπάρχει ανθρώπινο είδος. Συνομίλησε με τα άστρα μετρήθηκε με τη ζωή και κέρδισε την αιωνιότητα . Πόσοι στα αλήθεια μπορούν να το πουν αυτό;
Τα σέβη μου.
Λουκάς Αναγνωστόπουλος