Χαίρετε. Εδώ και τρείς χιλιάδες χρόνους υπάρχει μια παραθαλάσσια λωρίδα γης που γέννησε, ανέστησε και έθαψε στα σπλάχνα της μια σπάνια ράτσα ανθρώπων. Αυτή η ράτσα η πεισματάρα, μαχητική, εργατική και φουρτουνιασμένη είναι οι Πόντιοι. Δώστους μισό μέτρο γης να σου κάνουν σπιτικό και περιουσία. Κέρδισε τη φιλία τους και την εμπιστοσύνη και θα σε έχουν καλύτερα και από αδελφό. Αλλοίμονο όμως αν πέσεις στην έχθρα τους. Θα το πάνε μέχρι τέλους.
Από την εποχή των ταξιδιών και των περιπετειών του Ιάσονα, του Ορέστη, του Οδυσσέα και αργότερα του Ξενοφώντα, η ξακουστή Σινώπη με την Τραπεζούντα, την Κρώμνα, το Πτέρυον, την Κύτωρο είδε τους Πόντιους να ασχολούνται με τη γη, το μεγάλωμα των ζώων και το κυνήγι. Να μαζεύονται και να χορεύουν τον ξακουστό Πυρρίχιο, σημάδι λεβεντιάς και μάχης. Στα αλεξανδρινά χρόνια ιδρύεται το βασίλειο του Πόντου που γνώρισε μεγάλες δόξες μέχρι να πέσει στα χέρια των Ρωμαίων. Εξίσου ξακουστή η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας η οποία από το 1204 μ.Χ ως το 1461 μ.Χ διατήρησε σε ψηλό επίπεδο τις τέχνες, το εμπόριο και την οικονομία.
Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Σήμερα είναι 19 Μαΐου. Είναι ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ποντίων. Δεν είναι απλά ένα ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα σε αφηρημένα μέρη και εντάξει μωρέ, σφάχτηκαν και εκτοπίστηκαν οι Πόντιοι από τη γη τους. Κατέθεσε στεφάνια, βγάλε και έναν δεκάρικο λόγο για την ιστορική μνήμη και πάμε παρακάτω. Τι σημαίνει γενοκτονία αλήθεια ; Είναι η μαζική και η συστηματική εξόντωση μιας εθνικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας. Δεν έτυχε. Η γη του πόντου είδε τα παιδιά της να σφάζονται, να ληστεύονται, να βιάζονται, να εξορίζονται από τα σπίτια τους.
Πάμε στην ψυχρή καταγραφή αριθμών. Από το 1914-1923 σύμφωνα με τη Μαύρη Βίβλο του Κεντρικού Συμβουλίου των Ποντίων, οι απώλειες ανέρχονται σε 303.238 ως το 1922, και 353.000 ως το Μάρτιο του 1924, ποσοστό που ξεπερνά το 50% του ολικού πληθυσμού των Ελλήνων του Πόντου, οι οποίοι ήταν 697.000. Συνολικά καταστράφηκαν 815 κοινότητες, 1.134 εκκλησίες, 960 σχολεία. Τα νούμερα στοιχειοθετούν γενοκτονία. Δεν μπορούν στο παραμικρό να περιγράψουν την οδύνη, την φρίκη, τον σπαραγμό μιας ολόκληρης ράτσας.
Όσοι κατάγεστε από τον Πόντο σίγουρα θα έχετε ακούσει ιστορίες. Οι υπόλοιποι, όπως και εγώ, κάντε τον κόπο και διαβάστε τι συνέβη εκείνη την περίοδο. Δεν θα τα περιγράψω εδώ. Δεν έχω τη δύναμη. Έχω όμως την υποχρέωση να θυμάμαι τι συνέβη στον Ποντιακό Ελληνισμό. Δεν είναι όξυνση παθών να φωνάζεις για την αναγνώριση της γενοκτονίας. Στην τελική διάολε, δεν είναι ένοχοι οι Πόντιοι που πότισαν με το αίμα τους τη γη που τρεις χιλιάδες χρόνια ήταν η μάνα τους. Είναι τα θύματα. Οφείλουμε να θυμόμαστε. Οφείλουμε να αποδίδουμε τιμή.
Ήρθαν σακατεμένοι, νηστικοί, ξεριζωμένοι στην Ελλάδα. Τα φτιάξανε όλα από την αρχή. Μεγάλωσε και δυνάμωσε πάλι η ράτσα. Γιατί είναι η μοίρα τους. Να μάχονται για το κάθε τι. Να υποφέρουν για το κάθε τι. Να κερδίζουν το κάθε τι. Στο τέλος της μέρας στη Σαμψούντα, στην Κερασούντα, στην Τραπεζούντα, στον Τσαρσαμπά, ακούγεται «Να ξεραίνεται η γούλα μ’ αν ανασπάλλω την πατρίδα μ’, τον Πόντον».
Τα σέβη μου.
Λουκάς Αναγνωστόπουλος
Μου αρέσει η γραφή και η έννοια της παρέας. Οι στιγμές που μοιράζεσαι, οι λέξεις που γίνονται ιδέες και αισθήματα. Οι άτακτες ερριμμένες σκέψεις μου μετατρέπονται σε λέξεις με την ελπίδα ότι ιδέες που μοιράζονται δεν πεθαίνουν ποτέ.
