Συνέντευξη του βιβλίου “Η εκπλήρωση του ανεκπλήρωτου”
Ρωτάει ο Δημήτρης Μπονόβας
Δύο εξαιρετικοί φίλοι, δύο εξαιρετικές πένες. Τους παρακολουθώ εδώ και καιρό και μπορώ να πω ότι εκπλήσσομαι κάθε φορά όλο και περισσότερο από το ταλέντο τους. Πρόσφατα, αποφάσισαν να ενώσουν τις σκέψεις τους και να γράψουν μαζί την ποιητική συλλογή “Η εκπλήρωση του ανεκπλήρωτου”, μια ωδή στον έρωτα και τα συναισθήματα που μας κατακλύζουν κάθε φορά που ο μικρός φτερωτός θεός μας χτυπά με το βέλος του.
Με αφορμή λοιπόν τη συγκεκριμένη ποιητική συλλογή, αποφάσισα να τους “ανακρίνω” και να μάθω ποιες είναι οι δικές τους σκέψεις, πως πάρθηκε η απόφαση για μια τόσο όμορφη συνύπαρξη. Ας τους γνωρίσουμε λοιπόν!
Συνέντευξη
“Η εκπλήρωση του ανεκπλήρωτου”. Πώς γεννήθηκε ο τίτλος;
Σ.Σ.: Ο τίτλος «γεννήθηκε», αφότου ολοκληρώθηκε το ποιητικό μας «παιδί». Δεν ήταν ιδιαίτερα εύκολο να ταιριάξουμε έναν τίτλο στο έργο, εξαιτίας του είδους στο οποίο υπάγεται. Κι επειδή το είδος είναι πρωτότυπο για τα ποιητικά δεδομένα, το οξύμωρο του τίτλου ήταν ο «ιδανικός» για εμάς συνδυασμός, που αν και κειμενικός, ωστόσο έγκειται στον ίδιο τον αναγνώστη να τον ανακαλύψει, διαβάζοντας την ποιητική συλλογή.
Θ.Π.: Ο τίτλος γεννήθηκε ύστερα από πολλές «γέννες»… Καταλήξαμε πως είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός για το ποιητικό μας έργο.
Πώς σας ήρθε η ιδέα για αυτό το εγχείρημα;
Σ.Σ.: Η πρόταση μού έγινε από τον Θεοφάνη Παναγιωτόπουλο. Όντας φίλοι και έχοντας γράψει την προσωπική μου κριτική για την ποιητική του συλλογή, «Αειθαλές Σκίρτημα», της οποίας επιμελήθηκα και την παρουσίαση, μου πρότεινε να γράψουμε κάτι από κοινού, πάντα στα πλαίσια της ερωτικής ποίησης που εκπροσωπούμε και οι δύο. Δέχτηκα με χαρά και ενθουσιασμό και του πρότεινα το είδος του έργου (ημερολογιακές ερωτικές επιστολές) .
Θ.Π.: Τελείως απρόσμενα το σκέφθηκα και σε μία συνάντηση μας με την Στέλλα της το πρότεινα. Δέχτηκε με χαρά και έτσι «εκπληρώθηκε»!
Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να συντονίσετε τις γραφές σας;
Σ.Σ.: Δεν ήταν εύκολο το εγχείρημά μας, δεδομένου της χιλιομετρικής μας απόστασης. Αλλά η κοινή αγάπη μας για την ποίηση υπερκέρασε τις όποιες δυσκολίες. Συνεργα-στήκαμε άψογα εξ αποστάσεως μέσω της τεχνολογίας και όταν ολοκληρώθηκε η συλλογή, συναντηθήκαμε και αντικατοπτρίσαμε τα γραφόμενά μας.
Θ.Π.: Ούτε εύκολο, ούτε δύσκολο. Όμως με την Στέλλα μας συνδέει και μια σχέση φιλίας κάποια χρόνια πριν… οπότε ήταν μια συνεργασία άψογη και πολύ δημιουργική. Παρόλο που ζούμε σε διαφορετικές πόλεις και μας χωρίζουν πολλά χιλιόμετρα η αγάπης μας για την ποίηση και το έργο μας, βρήκε την οδό της «εκπλήρωσης».
Υπήρξαν επιρροές από τυχόν πραγματικές εμπειρίες ή θέλατε απλά να εκφράσετε την εικόνα που έχετε καθένας, για ένα από τα ομορφότερα συναισθήματα;
Σ.Σ.: Η ίδια η ζωή είναι από μόνη της ποίηση, γιατί ενέχει το στοιχείο της βίωσης εμπειριών και συναισθημάτων. Άλλα από αυτά έγκεινται σε επίπεδο προσωπικού – ατομικού βιώματος κι άλλα σε εξωτερική παρατήρηση των «ερωτικών δεδομένων» της εκάστοτε εποχής. Ωστόσο, οι «ανεκπλήρωτοι» έρωτες είναι διαχρονικοί και πάντα προσδοκούν εκπλήρωση.
Θ.Π.: Νομίζω και τα δύο συνέβησαν αλλά σε τέτοιο βαθμό που δεν είναι διακριτά. Για να γράψεις για το πιο όμορφο συναίσθημα επιβάλλεται να το έχεις ζήσει…!
Μπορεί ο έρωτας να υπερνικήσει τις όποιες δυσκολίες;
Σ.Σ.: Ο αληθινός κι αμοιβαίος έρωτας μπορεί να υπερνικήσει τα πάντα, εκτός από τον θάνατο. Αλλά μόνο ο αληθινός και αμοιβαίος, γιατί είναι ασίγαστος.
Θ.Π.: Ο έρωτας είναι δύναμη! Ο αληθινός έρωτας. . . Omnia vincit amor!
Είναι ένα μέσο για να εκπληρώσουμε τα όνειρά μας; Οδηγεί στην κάθαρση;
Σ.Σ.: Αν μιλάμε γενικά για τον έρωτα, άλλοτε είναι μέσο εκπλήρωσης και άλλοτε όχι. Στην περίπτωση του αμοιβαίου η εκπλήρωση των ονείρων μπορεί να επέλθει, έστω και με τις όποιες δυσκολίες. Στην περίπτωση του μη αμοιβαίου τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, γιατί εκεί τείνει προς το ανεκπλήρωτο. Γι’ αυτό και η ποιητική συλλογή φέρει αυτόν τον αντιφατικό τίτλο, γιατί ο κάθε αναγνώστης θα βρει μέσα στους στίχους της, όχι τι εκπληρώνεται στο ζευγάρι των πρωταγωνιστών, αλλά τι εκπληρώνεται μέσα στον ίδιο, από την προσωπική του εμπειρία και το ατομικό του βίωμα.
Θ.Π.: Νομίζω πως είναι δύσκολη μια απάντηση σε μια τέτοια ερώτηση. Κάποιες φορές ναι και κάποιες φορές όχι. Μην ξεχνάμε πως ένας μεγάλος έρωτας μπορεί να γίνει όμως και αυτοκαταστροφικός…
Στο βιβλίο σας, γίνονται και κάποιες αναφορές στη μοίρα και τα εμπόδια που μπορεί να υπάρξουν λόγω αυτής. Υφίσταται όμως η μοίρα ή όλα είναι αποτέλεσμα αποκλειστικά των επιλογών μας;
Σ.Σ.: Θέλοντας ή μη να το πιστέψουμε, ναι, η μοίρα και η τύχη είναι παράγοντες σημαντικοί στη ζωή και στον έρωτα. Επιταχύνουν ή επιβραδύνουν τα γεγονότα, αναστρέφουν τα πράγματα από τη μια στιγμή στην άλλη, πότε στο εφικτό και πότε στο αναπόδραστο. Η προαίρεση, ελεύθερη βούληση, προσωπική κι ελεύθερη επιλογή επαφίεται στη λογική κι όχι στο συναίσθημα. Ο νους υποτάσσεται στην ψυχή, αλλιώς δεν είναι έρωτας, αλλά καταστρατήγηση των «θέλω».
Θ.Π.: Από την αρχαιότητα ακόμη γίνεται λόγος για την λεγόμενη «μοίρα» ή «τύχη». Οι Στωικοί την θεωρούν μια φυσική και ηθική δύναμη μέχρι το σημείο σχεδόν να την θεοποιήσουν. Ωστόσο, γίνεται λόγος για την «μοίρα» και στην ελληνική λαογραφική μας παράδοση «όταν γεννιέται το βρέφος εμφανίζονται οι μοίρες για να το μοιράνουν…» κλπ. Υπάρχει κάτι άφατο είτε αυτό το ονομάζουμε μοίρα ή τύχη που μας οδηγεί…
Αν χτυπήσει το βέλος, βάζουμε την καρδιά στο τιμόνι και αφήνουμε το μυαλό στα πίσω καθίσματα ή όχι;
Σ.Σ.: Εννοείται αδιαμφισβήτητα για όποιον ζει τα «θέλω» του κι όχι τα «πρέπει» του! Εξαρτάται, βέβαια, από τον άνθρωπο πόσο το επιθυμεί και πόσο «προετοιμασμένος» είναι να δεχτεί το βέλος «διαμπερές». Η τρώση πονάει γιατί η αιχμή του βέλους καίει! Ή ζει το ερωτικό πάθος μέχρι «θανάτου» ή θέτει στο τιμόνι τη λογική και μαθαίνει να ζει με το «ανεκπλήρωτο».
Θ.Π. : Πολλές φορές η «λογική» έγινε το δηλητήριο για τον Έρωτα. . .
«Ο έρωτας και η λογική μοιάζουν με τον ήλιο και το φεγγάρι. Όταν ανατέλλει το ένα, δύει το άλλο.» Κικέρων
Δεν σας ρώτησα το προφανές – πιστεύετε στον έρωτα;
Σ.Σ.: Πιστεύω στον σφοδρό, ακατάλυτο κι ασίγαστο έρωτα. Μόνο έτσι ενσαρκώνεται η «θεϊκή» του υπόσταση, μόνο έτσι αξίζει το όποιο κόστος. Αυτή η πίστη είναι και η κινητήριος δύναμη της γραφής μου. Διαφορετικά δεν θα μπορούσα να «ποιήσω», να τον εξυμνήσω μέσα από την τέχνη.
Θ.Π. : Επέστρεφε συχνά και παίρνε με, αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με – όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη, κ’ επιθυμία παλιά ξαναπερνά στο αίμα· όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται, κ’ αισθάνονται τα χέρια σαν ν’ αγγίζουν πάλι. Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα, όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται…”
Κ.Π. Καβάφης
Τι να περιμένουμε από εσάς στο μέλλον;
Σ.Σ.: Εκπλήξεις! Δε θα πω τίποτε περισσότερο από το ότι το μέλλον διαγράφεται «ευοίωνο».
Θ.Π.: Εκπλήξεις!
Στέλλα και Θεοφάνη, σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο που μας διαθέσατε και σας ευχόμαστε ολόψυχα κάθε επιτυχία στο έργο σας!!!
Επεξεργασία εικόνας: Παναγιώτα Γκουτζουρέλα
