H νηστεία της χορτασιάς
Γεμάτη η ζωή μας με γρήγορους ρυθμούς, μηχανικές καθημερινές κινήσεις, πληθώρα σκέψεων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Περιμένουμε με ανυπομονησία να έρθει μια γιορτή για να φάμε, ένα βράδυ σημαντικό για να γευματίσουμε διαφορετικά, ή μπορεί να είναι απλά ένα ξεχωριστό κολατσιό ή μια γευστική ιδιαιτερότητα σε οποιαδήποτε ώρα πολλές φορές.
Λογιών παροιμίες, μας ακολουθούν εδώ και πολλά χρόνια:
“Νηστικό αρκούδι, δε χορεύει.”
” Ο έρωτας περνάει από το στομάχι.”
” Τα πάχη μου, τα κάλλη μου.”
Έχουμε ταυτιστεί ή έχουμε αφορίσει αρκετές από εκείνες. Ένα είναι σίγουρο. Η τροφή – γενικά – σε όλες τις ιδιότητές της αποτελεί και θ’ αποτελεί την έκσταση του στόματος. Ο πηγαίος οργασμός στον οποίο αφήνονται οι γευστικοί κάλυκες κάθε φορά που προσεγγίζουν την επιθυμητή υπέρτατη γεύση. Δε θα έπρεπε όμως να είναι πάντα έτσι. Η νηστεία – ή αλλιώς- η αποχή του σώματος από ορισμένες τροφές υπήρχε και θα υπάρχει. Η κάθε μία τους φέρει και μια κατάσταση για την οποία τελείται κάθε φορά κατ’ ανάγκη, κατά περίπτωση, κατά συνθήκη ή κατά επιθυμία. Η υποχρεωτική νηστεία, που θέτει η ιατρική επιστήμη όταν ο άνθρωπος αισθάνεται κάποια αδιόρατη νοσηρότητα, η οποία εξακριβώνεται από τα αποτελέσματα συγκεκριμένων εξετάσεων. Τότε, δίδεται διαιτολόγιο επ’ αορίστου χρόνου, για να θεραπευτεί ο οργανισμός και να επανέλθει ακμαίος και δυνατός.
Υπάρχει η κατανυκτική νηστεία, που γίνεται για ενδυνάμωση πνεύματος και πλήρωση ψυχής, προσφέροντας δαμασμό και τιθάσευση σώματος κι επιβάλλεται με πίστη, χαρά, ευλάβεια, ευλογία και κάθαρση για θρησκευτικούς λόγους, και όσοι την αναγνωρίζουν θα κατανοήσουν πλήρως τους λόγους για τους οποίους τελείται. Η συνειδητή νηστεία, που επιτάσσει η Πατρίδα στα παιδιά της στον καιρό του πολέμου. Μάλιστα, το 1940 στα Βόρειοηπειρωτικά βουνά, οι φαντάροι μας νήστευσαν αρκετές ημέρες γιατί λόγω του χειμώνα και του πολέμου δεν μπορούσαν να προωθηθούν τ’ αναγκαία τρόφιμα σ’ εκείνους που βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή του πεδίου της μάχης.
Επιστρέφοντας όμως στο σήμερα, αξιοσημείωτη είναι η αναφορά της Πατρίδος μας όπου μέσα στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Λ. Ο. Κ., περιλαμβάνει και την νηστεία. Υπάρχει κάποια προγραματισμένη δοκιμασία των μαχητών που τους εφιστά την προσοχή, τη συγκέντρωση, υπομονή, ιδιοσυγκρασία και δύναμη να υπομείνουν την τριήμερη ολοκληρωτική αποχή πρόσληψης τροφής και νερού στην παραμονή τους στο δάσος. Έτσι, κάθε στρατιώτης κάνει το “τριήμερο” του για ν’ ασκείται και να σκληραγωγείται ώστε όταν βρεθεί σε παρόμοιες περιπτώσεις στις επικίνδυνες αποστολές που καλείται ν’ αντιμετωπίσει, να μπορέσει να επιβληθεί στις ανάγκες του σώματος όπως και σε κάθε κακοτυχία που ενδέχεται να παρουσιαστεί.
Η ασυνείδητα υποκινούμενη νηστεία, που υποβάλλει η θεά μόδα και απαριθμεί πολλούς οπαδούς, με υπερίσχυση εκείνων του νεανικού κόσμου κυρίως, θα χαρακτηριστεί ως η πιο οδυνηρή, γεμάτη ματαιοδοξία, φαινομενικά κίνητρα, επιδερμικά κριτήρια και με πολλές ενίοτε και παράλογες απαιτήσεις που ενέχουν τον κίνδυνο απώλειας ακόμη και της ίδιας της ζωής. Μια νηστεία αρκετά συνηθισμένη και οικεία, αφορά όσους ακολουθούν τον αθλητισμό και δικαίως, γιατί χωρίς συγκεκριμένη πειθαρχία και εγκράτεια δεν μπορεί κάποιος να θεωρηθεί αθλητής σε όποια ηλικία, είδος, βαθμίδα κι αν αγωνίζεται.
Κοντά σε όλες τις προαναφερθείσες νηστείες, χρήζει αναφοράς εκείνο το είδος της απάνθρωπης, αναγκαστικής νηστείας την οποία επιβάλλει η φτώχεια και αρχίζει και λαμβάνει ήδη τρομακτικές διαστάσεις παγκοσμίως. Νηστεύουν οι άνθρωποι γιατί δεν υπάρχει τροφή, λόγω έλλειψης χρημάτων κι επειδή μια τρομακτική απουσία βασικών αγαθών, τους ανάγκασε να ζουν υποσιτικά, σχεδόν σαν φαντάσματα του εαυτού τους. Ευχής έργον, κάποια στιγμή, επιτέλους, να καταπολεμηθεί ουσιαστικά μέχρι να εξαλειφθεί γιατί θεωρείται μια στυγνή και ύπουλη εκτέλεση της ανθρωπότητας.
Νηστείες πολλές λοιπόν. Αποχή του σώματος από διαφόρων ειδών τροφές. Αληθεύει, γιατί το βλέπουμε γύρω μας χωρίς να του δίνουμε όμως αξιόλογη σημασία. Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε ότι κουβαλάμε εμείς το σώμα μας κι άλλες που μας κουβαλάει το ίδιο. Το ζητούμενο είναι σε κάθε περίπτωση, ο σεβασμός που του προσφέρουμε με κάθε τρόπο και κάθε σκέψη, όπως και όσο πιο πολύ μπορούμε στην πορεία της ζωής μας.
Όταν νηστεύεις για κάποιο λόγο, χορταίνεις κάποιον σκοπό. Ας είναι τουλάχιστον – κάθε φορά- για ατόφια χορτασιά ψυχής!
Ζωή Παπατζίκου
Σε δύο ενότητες μοιρασμένη η ζωή μου. Στην Αθήνα όπου γεννήθηκα, μεγάλωσα κι έζησα μέχρι το τέλος της εφηβείας μου και στην Εύβοια όπου πλέον μένω μόνιμα. Με οδηγό την έμφυτη παρατηρητικότητα αλλά και την γενικότερη εντρύφηση των ανθρώπων και των εμπειριών τους, οι σκέψεις και οι λέξεις πάντα πλέκονταν σε γαϊτανάκι καταγραφής, σαν να προσπαθώ να αιχμαλωτίσω λογιών στιγμές και ποικίλα συναισθήματα κόντρα στην ελεύθερη και ιλιγγιώδη ταχύτητα του χρόνου που αμείλικτα στη ξέφρενη πορεία του όλα τα μεταβάλλει. Η ζωή μας είναι ένα άγραφο ανοιχτό βιβλίο, ας αποτυπώσουμε μέσα του τις πιο γραφικές μας αλήθειες!
