Φύγε, όσο είναι καιρός!
Και τώρα που ο καιρός πέρασε και η μπόρα καταλάγιασε, ελάτε να πούμε δύο αλήθειες απαλλαγμένες από πάθη, ένταση και αρνητικά συναισθήματα. Πέρα και έξω από όσα είδαμε, ακούσαμε, νιώσαμε και τελικά τυπώσαμε σε ψυχές και συνειδήσεις, η κατακλείδα του συγκεκριμένου περιστατικού αφορά σε ένα φαινόμενο που όλο και πιο συχνά συναντούμε πλέον. Μια κατάσταση από την οποία για όσους απεγκλωβίστηκαν μένει μια μελανή κηλίδα. Μια από τις σκοτεινότερες περιόδους που διένυσαν ποτέ, κατά την οποία η ασφυξία ήταν συνώνυμο του ψυχισμού τους. Από την άλλη, όσοι βάλτωσαν σε αυτή και τελικά φυλακίστηκαν, σκιαγραφούν πια επάξια τη μιζέρια και τη δυστυχία.
Το περιστατικό στα Γλυκά Νερά σηματοδοτεί την πιο ακραία κατάληξη μιας τοξικής σχέσης που ριζώνεται σε σαθρά θεμέλια και αφήνει πίσω της καμένη γη. Ποια είναι τα σαθρά θεμέλια; Ο διαταραγμένος ψυχισμός ενός εκ των δύο συντρόφων. Γιατί η διάγνωση μιας τέτοιας ψυχοσύνθεσης δεν επιτυγχάνεται αποκλειστικά από ειδήμονες. Όταν ο Πλάτων έλεγε ότι “μόνο οι επαΐοντες δύνανται να κρίνουν”, δεν εννοούσε ότι μόνο οι ειδικοί μπορούν να αντιληφθούν έγκαιρα συμπλεγματικές προσωπικότητες. Άνθρωποι χειριστικοί με χαμηλή αυτοπεποίθηση και οξυμένη ανασφάλεια αναγνωρίζονται εύκολα, όπως εύκολα προμηνύονται και οι συνέπειες της συναναστροφής μαζί τους.
Σε κάθε τοξική σχέση λοιπόν, υπάρχουν δύο. Αυτός ο οποίος επιβάλλει ένα του πρόβλημα από νωρίς κι εκείνος που σταδιακά προσαρμόζεται σε αυτό και τελικά αφομοιώνεται πλήρως. Αυτός ο οποίος δήθεν ακομπλεξάριστος και συμφιλιωμένος με τον εαυτό του παρουσιάζει την εμμονή του ως κανονικότητα και μια πλήρως ελεγχόμενη κατάσταση, κι εκείνος που αρχικά από φιλότιμο και στη συνέχεια από αδυναμία και φόβο για το άγνωστο καταπίνεται από δαύτη. Εκείνος που δε χορταίνει, δεν ικανοποιείται και εξακολουθεί να ζητά, και αυτός που υποχωρεί, υπομένει, συγκατατίθεται και συνεχίζει να δίνει μέχρι τελικά να στερέψει και να χάσει τον εαυτό του.
Υπάρχουν παντού. Θα τους ακούσεις να καλλωπίζουν την ανασφάλειά τους με φθηνές δικαιολογίες και αστεία επιχειρήματα χωρίς ποτέ να τους ζητηθεί. Συγκρίνονται με οτιδήποτε μπορεί να τραβήξει την προσοχή σου, ενώ στο θολωμένο τους μυαλό επικρατεί μια διαρκής αναμέτρηση με φανταστικούς εχθρούς που πρέπει πάση θυσία να εξουδετερώσουν. Επιβάλλονται στην καθημερινότητά σου, διεκδικούν διαρκή γνώση των κινήσεών σου, κατακρίνουν μέχρι που εξαλείφουν κάθε διαπροσωπική σου σχέση, γίνονται η προέκταση του κινητού σου και μοιραία η σκιά σου.
Η πραγματική αγάπη, το έντονο ενδιαφέρον και η υπερπροστατευτικότητα που επικαλούνται κάθε φορά που πασχίζουν να μονοπωλήσουν το χώρο και το χρόνο σου, δεν είναι απλώς ευφάνταστες προφάσεις και ανεπαρκείς τρόποι πειθούς, αλλά φθηνά μέσα μεθόδευσης που επιστρατεύουν για να τιθασεύσουν τη ζήλια και την εσωτερική τους ανισορροπία. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η προφανής ανωριμότητα και οποιαδήποτε ιδιαιτερότητα στην εξωτερική τους εμφάνιση στην οποία καλοπροαίρετα αποδίδετε εσείς τέτοιες συμπεριφορές τους, δεν είναι ελαφρυντικά, ούτε και λόγοι για να τους προσεγγίσετε με συμπόνια και διαλλακτικότητα. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά τους είναι πραγματικά προβλήματα που θα συνεχίσουν να υφίστανται και να τους ακρωτηριάζουν την ύπαρξη. Μια μόλυνση που σε δεύτερο χρόνο θα εισχωρήσει και στα δικά σας σωθικά.
Ένας άνθρωπος από επιλογή αδούλευτος είναι καταστροφικός για τον εαυτό του και μολυσματικός για τον οποιονδήποτε. Κάθε φορά που απλώνετε το χέρι σας για να τον βοηθήσετε να σηκωθεί, εκείνος θα απλώνει το δικό του για να σφιχταγκαλιάσει το λαιμό σας. Κάθε φορά που θα κλείνετε τα μάτια σας στον παραλογισμό και την αδιαλλαξία του, εκείνος θα γυρίζει την πλάτη του στην ανάγκη σας για ιδιωτικότητα και ελευθερία κινήσεων. Μην τον αντιμετωπίσετε λοιπόν με κατανόηση και με λύπηση. Έχει πλήρη επίγνωση του προβλήματός του και όχι απλά δεν προσπαθεί να το διαχειριστεί, αλλά το τροφοδοτεί και το συντηρεί σταθερά και με κάθε τρόπο. Το αφήνει να θεριεύει μέσα του και να δηλητηριάζει τους γύρω του.
Για οποιονδήποτε λοιπόν έμαθε να επιβεβαιώνεται μέσα από την επιβολή του στους άλλους· για κάθε άνθρωπο που αδυνατεί να κατακτήσει από μόνος του την ευτυχία και την εξαρτά πάντα από μια ξένη παρουσία στη ζωή του· για οποιονδήποτε επιβάλλει τίτλους ιδιοκτησιακού καθεστώτος στους ανθρώπους και οριοθετεί το πεδίο δράσης τους, η λύση είναι μια και αδιαπραγμάτευτη. Ακαριαία απομάκρυνση και αυστηρός αποκλεισμός. Γιατί για αυτόν, η μοναξιά και η δυστυχία είναι μονόδρομος. Για την Καρολάιν και κάποιους άλλους όμως, δεν ήταν ποτέ.
Χατζηκυριάκου Παντελής