Μια πράξη καλοσύνης σε έναν κόσμο αντιθέσεων
Χαίρετε. Ζώντας στην Αθήνα περίπου είκοσι χρόνια, μια φράση έχω στο μυαλό μου. Η πόλη των μεγάλων αντιθέσεων. Ο φαρδύς δρόμος με τα φωτισμένα εμπορικά συναντά το βρώμικο παραμελημένο στενάκι. Τα μεγάλα αρχοντικά σπίτια κοιτούν απέναντι τις πολυκατοικίες της αντιπαροχής του 1960. Για το υπέροχο αθηναϊκό φως που ξεπηδά από το γαλανό αττικό ουρανό και ζεσταίνει τα μέσα σου, υπάρχει το σκοτάδι που όσα αντικρίζεις, σε κάνουν να ντρέπεσαι για σένα και το ανθρώπινο είδος.
Το να ζω στην Αθήνα είναι σα να κάνω έρωτα παθιασμένο με τη γυναίκα των ονείρων μου και έπειτα να νιώθω όλο και πιο άδειος και ο πόνος της ψυχής να μεγαλώνει. Σου δίνει κάθε μέρα λόγους, εικόνες και ήχους να παθιάζεσαι μαζί της και συνάμα να μισείς την ίδια και εσένα. Θα με ρωτήσετε και με το δίκιο σας. «Δε συνήθισες ακόμη;». Όχι να πάρει ο διάολος, δε συνήθισα και δε θέλω να συνηθίσω. Δε γίνεται να μένω απαθής, τυλιγμένος στο κουκούλι της επίπλαστης άνεσης και ασφάλειας μου, όταν γύρω υπάρχει τόσος πόνος και απανθρωπιά.
Η πηγή αυτών των έντονων αντιθέσεων είναι οι ανισότητες. Δε θα σας κάνω ιδεολογικό ή πολιτικό κήρυγμα. Απλά καταγράφω μια πραγματικότητα. Ανισότητες και αντιθέσεις υπήρχαν από τότε που στις σπηλιές ο κυνηγός έπαιρνε την καλύτερη μερίδα και ο αδύναμος έγλειφε ένα ξεροκόκαλο. «Όλα τα ζώα είναι ίσα, αλλά μερικά ζώα είναι πιο ίσα από τα άλλα» έγραψε ο Τζόρτζ Όργουελ στην εμβληματική Φάρμα των Ζώων. Αυτή η φράση, διατυπωμένη το 1945, συνοψίζει εν ολίγοις την ανθρώπινη συμπεριφορά.
Τις μέρες των γιορτών, αυτές οι αντιθέσεις φωτίζονται πιο έντονα. Συνυπάρχουν μια χριστουγεννιάτικη στολισμένη λαμπερή βιτρίνα και ένα χαρτόκουτο με το βρώμικο στρώμα να φιλοξενεί μια ανθρώπινη ύπαρξη. Το ευτυχισμένο, ανάλαφρο περπάτημα ενός ερωτευμένου ζευγαριού διασταυρώνεται με το σκυφτό βάδισμα ενός μοναχικού. Η άδολη χαρά των παιδιών που κουβαλούν τις σακούλες με τα δώρα τους συναντά την ενοχική λύπη ενός ανθρώπου που ψάχνει σε έναν κάδο.
Δεν πιστεύω ότι η καλοσύνη και η ανθρωπιά αγοράζονται σε μαγαζί με εποχιακά είδη. Δεν είναι χριστουγεννιάτικα στολίδια να τα βάζεις και να τα αφαιρείς από το δέντρο της ψυχής σου. Στις γιορτές όμως μεγεθύνονται τα πάντα, ακόμα και οι ανισότητες και οι αντιθέσεις. Μια χάρη σας ζητώ μόνο. Δε θα σώσουμε τον κόσμο, ούτε θα τον αλλάξουμε με μια πράξη καλοσύνης. Για μένα δε, αμφιβάλλω αν μπορώ να σώσω την ψυχή μου. Απλά αυτές τις μέρες, ας κοιτάξει ο καθένας όπως και όσο μπορεί, να στηρίξει ή να βοηθήσει τους αδύναμους αυτού του κόσμου.
Τα σέβη μου.
Λουκάς Αναγνωστόπουλος