Ο εγκέφαλός μου είναι παράξενο παιδί

Με τον εγκέφαλό μου ξανασυστηθήκαμε γύρω στα 35 μου με 40. Αναποδιάρης τύπος, πάντα με έκανε ό,τι ήθελε και κάποιες φορές με βασάνιζε.

Ατίθασο παιδί, αδυνατούσα να του επιβληθώ. Φύσει ονειροβάτης, άλλοτε κρεμόταν από ένα σύννεφο, άλλοτε γραπωνόταν από μια καρδιά εμμονικά και δεν έλεγε να την αφήσει, και άλλοτε έτρωγε κολλήματα και με έβαζε να επαναλαμβάνω διαρκώς τις ίδιες κινήσεις, να κάνω απανωτούς ελέγχους στο σπίτι για να τσεκάρω αν κλείδωσα καλά, και μου έλεγε συνεχώς να ελέγξω αν τα γυαλιά μου βρίσκονται όντως στη θέση τους.

Θρηνούσε μέχρι τελικής πτώσεως τα τέλη ερώτων και φιλιών και μετά χανόταν σε σκοτεινά μονοπάτια για καιρό. Είχε την τάση να εμμένει πεισματικά στις απόψεις του και να είναι απόλυτος και καθόλου διαλλακτικός. Είχε δε το θράσος να ρίχνει όλες τις ευθύνες στην καρδιά. Με κατηγορούσε ότι λειτουργούσα με εκείνη, ότι του έδινα ρόλο δευτερεύοντα και ότι δεν τον έθετα όσο θα έπρεπε σε λειτουργία, γι’αυτό και μας συμβαίνουν όλα αυτά. Στην πραγματικότητα όμως το λάθος μου είναι ότι τον άφηνα να με συνεπαίρνει, να με υπερκαλύπτει και ότι δεν του έβαζα όρια. Τι έφταιγε και η καημένη η καρδιά; Εκείνη τη δουλειά της έκανε, αίμα αντλούσε και αντλεί, και όχι μόνο δε φταίει κάπου, αλλά ταλαιπωρείται και από ταχυκαρδίες και ανεβασμένους παλμούς κάθε φορά που ο «κύριος» πανικοβάλλεται και αγχώνεται. Έχει, βλέπεις, επικρατήσει η λανθασμένη άποψη ότι τα συναισθήματα έχουν να κάνουν με εκείνη. Όχι. Όλα στον εγκέφαλο συμβαίνουν.

Ο εγκέφαλός μας απελευθερώνει χημικά μηνύματα τα οποία είναι υπεύθυνα για τα συναισθήματά μας. Απελευθερώνει ορμόνες ανάλογα με την κατάσταση που βρισκόμαστε. Την κορτιζόλη και την αδρεναλίνη επί παραδείγματι, όταν είμαστε στρεσαρισμένοι, ενδορφίνες όταν ασχολούμαστε με κάτι που μας αρέσει ή ωκυτοκίνη που είναι η ορμόνη της αγάπης και της αγκαλιάς.

Μία απλή αλλά σημαντική αντλία οπότε η καρδιά. Το «παιχνίδι» παίζεται στο κεφάλι και όχι στο στήθος.

Εξαντλημένη λοιπόν με τον «κύριο» και έχοντας ζήσει αρκετά χρόνια μαζί του, αποφάσισα να προσπαθήσω να πάρω τα ηνία στα χέρια μου και να του δείξω ποιος είναι το αφεντικό.

Άρχισα να του βάζω όρια στην απελπισία. Όσο και να είναι απόλυτα δικαιολογημένο να θρηνούμε μια απώλεια, είτε πρόκειται για θάνατο, είτε για χωρισμό, είτε για αποχωρισμό, το να αφήνουμε τον εαυτό μας να χάνεται στη δίνη αυτών για πάρα πολύ καιρό μπορεί να αποβεί μοιραίο για την ψυχή μας. Σαφώς θα πενθήσουμε, είναι άλλωστε ζητούμενο ώστε να περάσουμε στο επόμενο στάδιο, μα υπάρχει κίνδυνος να παγιδευτούμε στο πένθος. Τι κάνουμε; Προσπαθούμε. Ο καθένας με τον τρόπο του. Κάνουμε πράγματα που μας ανακουφίζουν τον ψυχικό πόνο. Αποδεχόμαστε τη νέα κατάσταση ως πραγματικότητα που όντως είναι και προχωράμε έστω και μπουσουλώντας. Το παν είναι να μη μένουνε στάσιμοι.

Άρχισα να απαξιώ στα τερτίπια και τις εμμονές του. Ο ιδεοψυχαναγκασμός είναι μία αγχώδης διαταραχή που ταλαιπωρεί ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων. Το ίδιο και μένα. Άρχισα να μην ακούω τον «κύριο» όταν προσπαθούσε να μου επιβάλει να κάνω επαναλαμβανόμενες κινήσεις και σκέψεις. Έπεισα τον εαυτό μου ότι δεν εξαρτάται από τίποτα. Άρα ούτε και από το καθημερινό γλυκό μετά το φαγητό. Απλά του είπα ότι μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτό. Πόνεσε, έκλαψε αλλά το συνήθισε. Το ίδιο ισχύει για κάθε εξάρτηση. Βέβαια σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είναι τόσο απλό και ίσως χρειαστεί η βοήθεια ειδικών.

Όταν η ψυχολογία μου άρχιζε να είναι κακή, σε αντίθεση με το παρελθόν, άρχισα να αλλάζω περιβάλλον. Συνήθως όταν «πέφτουμε» ψυχολογικά τείνουμε να κλεινόμαστε στο καβούκι μας και στο μικρόκοσμό μας. Απορρίπτουμε προτάσεις φίλων και κοντινών προσώπων για παρέα και προτιμούμε την ασφάλεια του σπιτιού μας από μία βόλτα. Αυτό δε βοηθάει. Αντίθετα ένας περίπατος στον καθαρό αέρα ή δύο κουβέντες με ένα άτομο που εκτιμούμε μπορεί να μας κάνει να ξεχαστούμε. Σίγουρα δε θα ξεπεράσουμε μία κατάθλιψη με βόλτες και συζητήσεις, αλλά σαφέστατα θα ανακουφιστούμε. Σαν ένα παυσίπονο που θα μας απαλύνει λίγο τον πόνο. Και εδώ ισχύει βέβαια ότι ορισμένες περιπτώσεις χρήζουν ιατρικής βοηθείας.

Αν έχω καταφέρει να επιβληθώ πλήρως στον «κύριο»; Μα φυσικά και όχι. Ποιος μπορεί να ελέγχει 100% το μυαλό του; Σίγουρα όχι εγώ. Τον κουμαντάρω όμως. Τον έμαθα να μην ξεπερνάει τα όρια και τις περισσότερες φορές συντάσσεται με αυτό. Αν έχει εξάρσεις; Μα φυσικά και ναι. Είναι φορές που ζορίζεται τόσο που με κερνάει μια ωραιότατη κρίση πανικού. Πλέον όμως ξέρω τα κουμπιά του. Τον παίρνω με το καλό και ηρεμεί. Του θυμίζω τις προόδους του, το ότι είναι υπέροχος και πόσες όμορφες ιδέες μπορεί και υλοποιεί. Πόσο τακτικός ήταν πάντα, πόσο οργανωτικός και πόσο δημιουργικός. Και το σημαντικότερο, ότι όλα θα πάνε καλά. Με ακούει και παράγει ωτυτοκίνη. Την ορμόνη της αγάπης. Τότε ηρεμεί και η δόλια η καρδιά που λίγο πριν είχε τρελαθεί στο καρδιοχτύπι από το φόβο της. Είναι η στιγμή που αγκαλιάζω τον εαυτό μου και του λέω πόσα αξίζει.

Είναι περίεργο παιδί ο εγκέφαλός σου; Έχε υπομονή μαζί του. Βάλ’ του όρια και αγάπησέ τον. Αναγνώρισε πόσα σπουδαία πράγματα έχει κάνει και φρόντισέ τον. Αν τα βρεις σκούρα μη διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια από κάποιον ειδικό. Θα το κάνω κι εγώ αν χρειαστεί. Μόνο μην τον αφήσεις να σε ταλαιπωρεί μην μπορώντας να απολαύσεις τη ζωή. Αυτό το χατίρι μην του το κάνεις.

Εύα Κοτσίκου