Και όμως η γενιά μας χαμογελά ακόμα
Δεν ήταν στις προθέσεις μου, τυχαία ήταν η επίσκεψη στο φωτογραφικό άλμπουμ της νιότης μου, αλλά μού θύμισε πόση αθωότητα είχε “ή αλητεία μας” τότε. Αυτή την ταμπέλα είχαν κολλήσει στα σκιρτήματα της καρδιάς μας, στων ονείρων μας την έκφραση, στο ασίγαστο νεανικό σφρίγος, οι εκφραστές του συντηρητισμού και λάτρεις της κοινωνικής στασιμότητας, για να διατηρήσουν την ασφάλεια της υποκειμενικής τους υπεροχής.
Δεν καταλαβαίναμε τότε τον ψυχισμό των γονιών μας. Μια μερίδα στείρων, κενών ανθρώπων, στο στενό περιβάλλον που ζούσαμε, τούς ανάγκαζαν να ντρέπονται, να θεωρούνται γονείς ανεύθυνοι, αδύναμοι να επιβληθούν στα παιδιά τους, που έχασαν “το δρόμο το σωστό “.
“Καπνίζει μπροστά σε όλους ο ανάγωγος”… “φοράει και καμπάνα ο μαλλιάς”… “εκείνη η ξετσίπωτη στον αφαλό την έφτασε την φούστα της”… “η άλλη δε λέει να σταματήσει να μασάει την τσίχλα της σαν κατσίκα όλη την ώρα”… “κοιτάξτε το ρεζίλι με το κολλητό παντελόνι, ξεκούμπωτο το πουκάμισό του μέχρι κάτω, στο τέλος θα μας δείξει και ό,τι άλλο έχει”… “αμ η άλλη, της Μαριγώς η κόρη, σιθρού το πουκάμισό της, να φαίνεται το σουτιέν της, μετά φταίει ο φονιάς, σου λένε”. “Βρε, κάνανε πάρτι χτες, καταλαβαίνετε; ποιος ξέρει και τι άλλο κάνανε, σίγουρα τα μάτια τους τα βγάλανε. Ήθελα να ξέρω, γονείς δεν έχουν; βουίζει ο τόπος. Αυτοί είδηση δεν παίρνουν; αλλά θα μου πεις, από το σπίτι ξεκινάει το κακό, αυτοί θέλουν πρώτα κρέμασμα και μετά τα τσογλάνια που σήκωσαν μπαιράκι και αμερικανοφέρνουν!”
Δε θέλω να θυμάμαι άλλα, με πνιγεί η εικόνα πολλών γονιών μας τότε, που έκρυβαν την ντροπή τους με την τραγιάσκα τους ή το τσεμπέρι. Τη ντροπή που τους ανάγκαζαν να “κουβαλούν” οι στυλοβάτες της ηθικής, των αρχών και των αξιών κάθε εποπτευόμενου χωριού. Έπρεπε να συνυπάρχουν χωρίς να μειώνεται η αγάπη για τα παιδιά τους, αλλά ούτε και να τολμούν να την εκφράσουν. Να αποφύγουν αν μπορούσαν να προσωποποιηθεί το στίγμα.
Στη νιότη καρφωμένα τα μάτια όλων! Από τη νιότη έκλεβαν ζωή αλλά την νιότη πολεμούσαν, γιατί τη νιότη φοβόντουσαν. Μην αποκαλυφθεί η υποκριτική τους στάση, μη διασαλευτεί η βόλεψη που είχαν κατακτήσει και την κρατούσαν σφιχτά, υπηρετώντας ένα σύστημα χωρίς να ξέρουν το γιατί, σίγουροι όμως για το αποτέλεσμα αυτής της επιτήρησης.
Και σήμερα, παρόμοια αντιμετώπιση έχει ο ανθός του κόσμου, αλλά από άλλη οπτική! Ναι, ήμασταν πολύ αλήτες για το στρατιωτικό καθεστώς εκείνης της εποχής, “κάναμε φοβερά πράγματα, ήμασταν ανήθικοι, εχθροί της κοινωνίας”, αρκούσε μόνο που ήμασταν νέοι, που είχαμε όνειρα, που δεν υποτασσόμασταν σιωπηλά στις εντολές, που ακολουθούσαμε της ζωής το κάλεσμα, που γινόμασταν φωνή στην άκρα του τάφου σιωπή. “Θέλουν και να σπουδάσουν τα ρεμάλια, να εκπαιδευτούν καλά στην παρανομία, θέλουν να βρεθούν εκεί που δε γνωρίζει το παιδί τη μάνα και η μάνα το παιδί”… Και το καθεστώς που ήταν ο ενορχηστρωτής του απαίδευτου παρακράτους, αποφάσισε πως μπορεί να βάλει ημερομηνία λήξης στα όνειρα της νιότης. Επέβαλε υποχρεωτική στρατολόγηση, διασπώντας τις παρέες σε κέντρα στρατιωτικής εκπαίδευσης και παραμεθώριες μονάδες, να αποκόψουν την νιότη από τον φυσικό της χώρο!
Τα υπόλοιπα είναι γνωστά σε όλους! Έτσι μου ήρθε σήμερα, να αναζητήσω κομμάτια της νιότης, να γευτώ άλλη μια φορά την ανελεύθερη ελευθερία μας ,γιατί αν δε σκαλίζει κανείς το παρελθόν, δεν εκτιμά όσο πρέπει το παρόν! Παππούς πια σήμερα πολλών εγγονών, αυθόρμητα μου βγαίνει να φωνάξω: “Δανείστε μου, παιδιά, τα όνειρά σας για να δυναμώσουν τα κουρασμένα μου φτερά!”
Βαγγέλης Γιάννος
